ဓာတ်အားလိုင်းအူကြောင်း ဆာဗေးပြုလုပ်ခြင်း (Line Route Survey)

 

ဓာတ်အားလိုင်းဆာဗေးပြုလုပ်ရာတွင် ကနဦးလိုင်းအူကြောင်းဆာဗေးပြုလုပ်ခြင်း (Preliminary Route Surveying) နှင့် အသေးစိတ်လိုင်းအူကြောင်းဆာဗေးပြုလုပ်ခြင်း (Detailed Route Surveying) ဟူ၍ (၂) ဆင့် ဆောင်ရွက်ရပြီး ကနဦးလိုင်းအူကြောင်းဆာဗေးပြုလုပ်ခြင်းကို ဓာတ်အားလိုင်းအကောင်အထည်ဖော်တည် ဆောက်ရန် အကန့်အသတ်များ(မြေမျက်နှာသွင်ပြင်၊ အဆောက်အဦ၊ လမ်း၊ မြစ်၊ ချောင်း၊ အင်း၊ အိုင်၊ သစ်တော၊ ရေဝပ်မြေ၊ ရှေးဟောင်းအမွေအနှစ်မြေ စသည်) မည်မျှရှိနေသည်ကို သိရှိရန်နှင့် ကုန်ကျစရိတ်အနည်းဆုံးဖြင့် ဆောင်ရွက်နိုင်မည့် နည်းလမ်းများကို ရှာဖွေဖော်ထုတ်ရန် ဆောင်ရွက်ရပါသည်။ ၎င်းအချက်အလက်များကို စိစစ်၍ တိုင်၊ အုတ်မြစ်နှင့်ဓာတ်အားလိုင်းကြိုး လိုအပ်ချက်များကို ခန့်မှန်းတွက်ချက်ရပါသည်။

အသေးစိတ်လိုင်းအူကြောင်း ဆာဗေးပြုလုပ်ခြင်းကို ဓာတ်အားလိုင်းအား စီးပွားရေးအရ တွက်ချေကိုက် အကောင်အထည်ဖော်တည်ဆောက်နိုင်ရန်၊ လျှပ်စစ်အန္တရာယ် ကင်းလွတ်အကွာအဝေး၊ လေတိုက်ဒဏ်ခံအကွာ အဝေး (Wind Span)၊ အလေးချိန်ဒဏ်ခံအကွာအဝေး (Weight Span)၊ လိုင်းအူကြောင်းပြောင်းလဲမှု ထောင့်ချိုး ပမာဏ (Angles of deviation) စသည့် နည်းပညာဆိုင်ရာ သတ်မှတ်ချက်များကိုက်ညီစေရန်၊ ဓာတ်အားလိုင်း တည်ဆောက်ခြင်းနှင့် ပစ္စည်းသယ်ယူပို့ဆောင်ခြင်းတို့ကို ဆောင်ရွက်ရာတွင် ဖြစ်နိုင်ချေရှိသော အထက်အပိုဒ်ပါ အကန့်အသတ်များ မြေပြင်တွင်အနည်းဆုံးဖြစ်စေရန်၊  ထိန်းသိမ်းပြုပြင်ခြင်းများ အဆင်ပြေလွယ်ကူစွာဆောင်ရွက် နိုင်ရန်တို့အတွက် အသေးစိတ် လက်တွေ့အချက်အလက်များကို ရရှိနိုင်ရန် မြေပြင်ကွင်းဆင်းဆောင်ရွက်ခြင်း ဖြစ်ပါသည်။

ကနဦးလိုင်းအူကြောင်းဆာဗေးပြုလုပ်ခြင်းကို Google Earth, ArcGIS Earth အစရှိသော ဂြိုလ်တုစနစ်သုံး ကောင်းကင်ဓာတ်ပုံများရိုက်ယူဆောင်ရွက်လေ့ရှိကြပြီး အချို့နိုင်ငံများတွင် ဓာတ်အားလိုင်းသုံး လေယာဉ်ငယ်များ၊ ရဟတ်ယာဉ်များ၊ Drone များ အသုံးပြု၍ ရိုက်ယူကြရပါသည်။ ၎င်းမှတဆင့် အချက်အလက်များရရှိပါက လူမှုနှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိခိုက်မှုဖြစ်ပေါ်နိုင်သောနေရာများကို ရှောင်ရှား၍ ကုန်ကျစရိတ်အနည်းဆုံးဖြစ်သည့် အသင့်တော်ဆုံးလိုင်းအူကြောင်းကို ရွေးချယ်ရပါသည်။ ၎င်းကို 1: 10 000 စကေးရှိသော မြေပုံတွင် ရေးဆွဲဖော်ပြ ရပါမည်။ ရွေးချယ်ရရှိသော လိုင်းအူကြောင်းအကွာအဝေးအရ သယ်ယူမည့်ဓာတ်အားပမာဏပေါ် မူတည်၍ သင့်တော်သည့် ဗို့အားပမာဏ ရွေးချယ်ခြင်း၊ ဗို့အားအရ အသုံးပြုနိုင်မည့် ကြိုးအရွယ်အစားရွေးချယ်ခြင်းများ ဆောင်ရွက်ရပါသည်။ ၎င်းနောက် ဓာတ်အားလိုင်းတိုင်များပြုစုနိုင်ရန် ပျမ်းမျှအကွာအဝေး(Ruling Span) ကို ရွေးချယ်သတ်မှတ်ရပါသည်။

တစ်ဘက်တွင်လည်း အသင့်တော်ဆုံးလိုင်းအူကြောင်း ရွေးချယ်ပြီးစီးသည်နှင့်တစ်ပြိုင်နက် ကနဦးရွေးချယ်ထား သော လမ်းကြောင်းတစ်လျောက် အသေးစိတ်လိုင်းအူကြောင်းဆာဗေးပြုလုပ်ခြင်းကို မြေပုံများ၊ GPS၊ သံလိုက် အိမ်မြောင်၊ မှန်ဘီလူး၊ Theodolite၊ တူ၊ သုတ်ဆေး၊ Peg ငုတ်ရိုက်တံများ၊ Ranging rods တိုင်များကို တပါတည်း ယူဆောင်၍ ပြုလုပ်ကြရပါသည်။ ထို့သို့ဆောင်ရွက်ရာတွင် ဓာတ်အားလိုင်း၏ အသေးစိတ်အချက်အလက်များ ဖြစ်သော မြေမျက်နှာပြင် အနိမ့်အမြင့်အချက်အလက်များ၊ လိုင်းလမ်းအူကြောင်း(Right of Way or Wayleave) ရရှိနိုင်ခြင်းရှိ/ မရှိကို လည်းကောင်း၊ ရရှိနိုင်ရေး လိုအပ်ချက်သည် ဓာတ်အားလိုင်းတန်ဖိုးထက် ပိုမိုနေခြင်းရှိ/ မရှိကို လည်းကောင်း၊ လိုင်းအူကြောင်းသို့သွားရောက်၍ ရ/မရကို လည်းကောင်း၊ မြေပြင်အခြေအနေ အရ တိုင်စိုက်ထူ၍ ရ/ မရကို လည်းကောင်း၊ လူနေထိုင်မှုအခြေအနေကို လည်းကောင်း၊  ညစ်ညမ်းမှုအဆင့် (Pollution Level) အခြေအနေကိုလည်းကောင်း၊ တည်ဆောက်ရန်လွယ်ကူသော်လည်း ထိန်းသိမ်းပြုပြင်သည့်အခါ အခက်အခဲများ ဖြစ်ပေါ်နိုင်ခြင်း ရှိ/ မရှိ ကိုလည်းကောင်း၊ အများအားဖြင့် လိုင်းအူကြောင်းဖြောင့်တန်းနေခြင်း ရှိ/ မရှိ ကို လည်းကောင်း၊ လိုင်းအူကြောင်းအနီး အခြား ဓာတ်ငွေ့ပိုက်လိုင်းများ၊ ဆက်သွယ်ရေးလိုင်းများ၊ ရေပိုက်လိုင်းများ စသည်တို့နှင့် ကင်းလွတ်ခြင်းရှိ/ မရှိကို လည်းကောင်း၊ အုတ်မြစ်ချမည့်နေရာများတွင် Peg ငုတ်တိုင်များ စိုက်ထူ ခြင်းနှင့် တိုင်အမှတ်များ ရေးဆွဲခြင်းကိုလည်းကောင်း၊ စသည်တို့ကို တစ်ပါတည်း ရယူ ဆောင်ရွက်ရပါသည်။ အုတ်မြစ်ပြုလုပ်နိုင်ရန်နှင့် မြေဓာတ်ချနိုင်ရန်အတွက် မြေနမူနာရယူ စမ်းသပ်ခြင်းများကိုလည်း ဆောင်ရွက်ရန် လိုအပ်ပါသည်။

အသေစိတ်ဆာဗေးပြုလုပ်သည့်အတိုင်းအတာများ မှန်ကန်မှုလိုအပ်ချက်မှာ အလျားလိုက် ± 0.5 m နှင့် ထောင်လိုက် ± 0.1 m ဖြစ်ပါသည်။ မြေမျက်နှာပြင်အနိမ့်အမြင့်ကွာဟချက်  ± 0.3 m ထက်ပိုသော နေရာများ အားလုံးကို မှတ်သားရမည်ဖြစ်ပါသည်။ ထောက်တိုင် (Suspension) များသည် ဓာတ်အားလိုင်းတိုင်အားလုံး၏ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းဖြစ်ရန်လိုအပ်ပြီး နေရာချထားမှုများကိုလည်း အသင့်တော်ဆုံး(Optimize) ဖြစ်အောင်ဆောင်ရွက်ရန် လိုအပ်ပါသည်။ လေတိုက်ဒဏ်ခံအကွာ အဝေး (Wind Span)နှင့် အလေးချိန်ဒဏ်ခံအကွာအဝေး (Weight Span) များသည်လည်း ဓာတ်အားလိုင်းတိုင်ဒီဇိုင်းကို များစွာသက်ရောက်စေခြင်းမရှိအောင် အသင့်တော်ဆုံး ရွေးချယ် မည်ဖြစ်ပါသည်။ ဓာတ်အားလိုင်း၏ ကောက်ကြောင်းပုံ (Profile) ရေးဆွဲရာတွင် အလျားလိုက်စကေး ၁ : ၂၀၀၀ ဖြင့်လည်းကောင်း၊ ထောင်လိုက်စကေး ၁ : ၂၀၀ ဖြင့်လည်းကောင်း ရေးဆွဲရမည်ဖြစ်ပါသည်။ ၎င်းတွင် ကြိုးအိကျမှု အခြေအနေ (Sag Curve) များကို  တပါတည်း ဖော်ပြရန်လိုအပ်ပါသည်။

အလားတူ ဓာတ်အားလိုင်းကြိုး ဆွဲသားခြင်း၊ ကြိုးတင်းခြင်း၊ ကြိုးချိတ်ခြင်း(Clipped-in)၊ စသည်တို့အတွက် ပတ်ဝန်းကျင်အပူချိန်၊ အနည်းဆုံးနှင့် အများဆုံးဖြစ်ပေါ်နိုင်သည့် အပူချိန်များအလိုက် ကြိုးအိကျမှုနှင့်  ကြိုးချိတ် ဆွဲမှုအရ အချိန်ကာလအလိုက် တအိအိဖြင့်အများဆုံး ကြိုးအိကျနိုင်မှု (Creep) တို့ကို  တွက်ချက်ဖော်ပြထားသည့် ဇယား (Sag Table) များကိုလည်း စာရင်းပြုစုရန် လိုအပ်ပါသည်။ တိုင်အမျိုးအစား၊ တိုင်နံပါတ်၊ အရေအတွက်၊ တိုင်များအကွာအဝေးနှင့် အနိမ့်အမြင့် ကိုဩဒိနိတ်များ၊ တောင်စောင်းများတွင်အနိမ့်အမြင့်မတူညီမှုကို ချိန်ညှိ ချိတ်ဆက်သည့် တိုင်ခြေဆက်များ(Leg Extensions) အတိုင်းအတာနှင့် အရေအတွက်ပမာဏများ၊ လိုင်း ထောင့်ချိုး ပမာဏများ စသည်တို့ကို ဖော်ပြသည့် တိုင်စာရင်း(Tower List) များ ပြုစုရန်လည်း လိုအပ်ပါသည်။

အထက်ပါအချက်အလက်များ ဆောင်ရွက်ခြင်းကို ကွန်ပြူတာအသုံးချ Software များဖြစ်သည့် Powerline, Powercard, PowerSite, Towerline, TowerCad, Towerlog, TowerSite, PoleLine, PoleCad, PoleLog and PoleSite, PLS-CADD စသည်တို့ဖြင့် ဆောင်ရွက်နိုင်ပါကြောင်း လေ့လာသိရှိသမျှ မျှဝေလိုက်ရပါပါသည်…..

Image Sources: (Power Systems) Dr.-Ing. Friedrich Kiessling, Dipl.-Ing. Peter Nefzger, Dipl.-Ing. João Felix Nolasco, Dipl.-Ing. Ulf Kaintzyk (auth.)-Overhead Power Lines_ Planning, Design, Construction-Springer-Ver